Η δημιουργία και η διατήρηση ενός ισχυρού δεσμού με ένα κατοικίδιο μπορεί να είναι πιο ωφέλιμη για εμάς από όσο φανταζόμαστε. Το να κοιτάμε τα μάτια του κουταβιού ή να καθόμαστε με ένα γατάκι στην αγκαλιά μας μπορεί να φέρει άμεση ηρεμία. Για πολλούς ανθρώπους, το να έχουν ένα κατοικίδιο είναι το πιο φυσικό πράγμα στον κόσμο. Αυτό όμως που δεν συνειδητοποιούμε πάντα είναι ότι το να έχεις έναν ισχυρό δεσμό με ένα κατοικίδιο έχει πολλά οφέλη.
Τα κατοικίδια είναι σε θέση να προσφέρουν στους ανθρώπους, και ιδιαίτερα στους ιδιοκτήτες τους, άνευ όρων αγάπη. Δεν είναι επικριτικά και είναι πολύ επιεική. Οι γάτες και οι σκύλοι δεν ζητούν να τους αγαπήσουν πίσω, αλλά αγαπούν απεριόριστα – ακόμα κι αν δεν τους φέρονται καλά.
«Στο ανθρώπινο βασίλειο, αυτού του είδους η αγάπη σπάνια δίνεται και αυτός είναι ο λόγος που οι άνθρωποι χτίζουν ειδικούς δεσμούς με τα κατοικίδιά τους», λέει η Dr Louise Olivier, κλινική και συμβουλευτική ψυχολόγος στο animaltalk.co.za.
Ενθαρρύνει τους ανθρώπους να χτίσουν ιδιαίτερους δεσμούς με τα κατοικίδια ζώα τους, καθώς αυτό προσθέτει μια άλλη διάσταση στη ζωή μικρών και μεγάλων. «Κανείς δεν μπορεί να παίξει με ένα παιδί τόσο απεριόριστα και χωρίς επιφύλαξη όσο ένα κατοικίδιο. Τίποτα δεν μπορεί να δώσει τόση άνεση σε έναν ηλικιωμένο πολίτη όσο το να χαϊδεύει απαλά ένα κατοικίδιο».
«Νομίζω ότι είναι ντροπή που τα γηροκομεία και τα χωριά ευγηρίας τείνουν να μην επιτρέπουν στους ηλικιωμένους κατοίκους να έχουν κατοικίδια. Μόνο ένα κατοικίδιο μπορεί να δώσει σιωπηλή παρηγοριά σε ένα άτομο όταν έχει βιώσει ένα τραύμα – οι άνθρωποι δεν μπορούν να το κάνουν αυτό με τον ίδιο τρόπο», λέει η Dr Olivier.
Η καλλιέργεια ενός δεσμού δεν έρχεται απαραίτητα φυσικά στους ανθρώπους – είναι μια δεξιότητα που πρέπει να διδαχθεί στα παιδιά, όπως και κάθε άλλη ανθρώπινη αλληλεπίδραση.
Διδασκαλία παιδιών
Τα παιδιά πρέπει να διδαχθούν από μικρή ηλικία να απολαμβάνουν και να σέβονται τα ζώα, καθώς και πώς να συνειδητοποιούν την προσφορά των κατοικιδίων στην ανθρωπότητα. Ταυτόχρονα, πρέπει επίσης να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να συμπεριφέρονται καλά στα ζώα, και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να γίνει αυτό είναι να είμαστε ένα καλό παράδειγμα για τα παιδιά αντιμετωπίζοντας τα ζώα με σεβασμό.
«Οι ενήλικες πρέπει να διδάξουν στα παιδιά για τα διαφορετικά ζώα και τις ανάγκες τους, καθώς και τον αντίκτυπο που έχουν στη ζωή μας. Θα πρέπει επίσης να διδάξουμε στα παιδιά να συμπεριφέρονται στους ανθρώπους και τα ζώα με τον ίδιο τρόπο που θέλουν να τους φέρονται τα ίδια».
«Επιπλέον, πρέπει να τους διδάξουμε το σημαντικό μάθημα ότι τα ζώα μπορούν στην πραγματικότητα να ανταποδώσουν εάν τους κακομεταχειρίζονται, και επίσης δίνουν πολύ περισσότερη αγάπη και στοργή όταν τους φέρονται καλά», λέει η Δρ Olivier.
Οφέλη
Τα κατοικίδια μπορούν να είναι διαφορετικά ζώα για κάθε άνθρωπο. Ενώ μερικοί άνθρωποι έχουν εύκολα επαφή με μια γάτα ή έναν σκύλο, άλλοι δεν έχουν τα μέσα ή την επιθυμία να έχουν μια γάτα ή έναν σκύλο. Για μερικούς ανθρώπους, ένα πουλί ή ένα ψάρι θα μπορούσε να είναι το ιδανικό κατοικίδιο για να ταιριάζει στον τρόπο ζωής τους. «Είχα μια αγριόπαπια που έγινε υπέροχο κατοικίδιο και ακόμη και τα σκυλιά μου την αγαπούσαν», λέει η Δρ Ολιβιέ.
Η δημιουργία δεσμού με ένα κατοικίδιο προσθέτει μια άλλη διάσταση στη ζωή ενός ανθρώπου. «Είναι κάποιος που αγαπάς, καταλαβαίνει τις θλιβερές στιγμές, διασκεδάζεις μαζί του και σιωπηλά είναι εκεί για να σε παρηγορεί», εξηγεί η Δρ Ολιβιέ. Προσθέτει ότι μας διδάσκει επίσης πως, αν και τα κατοικίδια μπορεί να πεθάνουν, το να τα αγαπάμε εξακολουθεί να αξίζει τον κόπο, ανεξάρτητα από τη θλίψη.
Ο Δρ John Bradshaw, διευθυντής του Ιδρύματος του Ινστιτούτου Ανθροζωολογίας και επίτιμος ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, λέει ότι οι σκύλοι είναι ο παγκόσμιος καταπολεμητής του στρες. Έχει πραγματοποιήσει διάφορες μελέτες και σε μια συγκεκριμένη πρόσφερε σε στρεσαρισμένους μαθητές μια συνεδρία παιχνιδιού με κουτάβι. «Σε μόλις επτά λεπτά αλληλεπίδρασης με έναν φιλικό σκύλο, οι μαθητές ανέφεραν σημαντικά λιγότερο άγχος και μεγαλύτερα συναισθήματα ικανοποίησης», αναφέρει ο Δρ Bradshaw.
«Φαίνεται ότι τα σκυλιά χτίζουν γέφυρες μεταξύ των ανθρώπων και κάνουν τους ιδιοκτήτες τους να φαίνονται πιο αξιόπιστοι. Αυτό μπορεί να είναι το κύριο όφελος που παρέχουν οι σκύλοι στους βετεράνους των συγκρούσεων που υποφέρουν από διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) και άλλες δυσκολίες ψυχικής υγείας», λέει ο Δρ Bradshaw.
Προσθέτει ότι η ικανότητα ενός σκύλου να φέρνει κοντά τους ανθρώπους μπορεί επίσης να εξηγήσει την αποτελεσματικότητά του σε πολλά είδη θεραπείας. «Η σχέση μεταξύ μας και των σκύλων υπάρχει για πάνω από 10.000 χρόνια και δεν δείχνει σημάδια αποδυνάμωσης. Αλλά αλλάζει, καθώς οι παραδοσιακές εργασίες που εκτελούσαν τα σκυλιά έχουν συμπληρωθεί από νέους ρόλους».
«Η απόκτηση ενός σκύλου μπορεί να μην σας κάνει αυτόματα πιο υγιείς, αλλά, αν τον εκπαιδεύσετε καλά, αναμφίβολα θα σας κάνει πιο ευτυχισμένους – και θα σας ενθαρρύνει να κάνετε νέους φίλους», λέει ο Δρ Bradshaw.
Η Dr Olivier λέει ότι η παρουσία των σκύλων κάνει θαύματα στους ενήλικες. «Είχα ασθενείς που έπρεπε να κλάψουν και μετά κάθονται στο έδαφος με έναν σκύλο και κλαίνε γοερά, ενώ ο σκύλος απλά βάζει το κεφάλι του στον ώμο του ασθενούς. Στη συνέχεια, ο σκύλος δείχνει ενσυναίσθηση και κατανόηση χωρίς να χρειάζεται να πει λέξη». Αυτό σημαίνει ότι τα κατοικίδια όχι μόνο μας αγαπούν άνευ όρων, αλλά μπορούν επίσης να μας υποστηρίξουν και να μας αποδεχτούν χωρίς να μας επικρίνουν.