Αυτές οι αλλαγές είτε επειδή δυσκολεύουν την καθημερινότητα, ( π.χ. ούρηση σε ασυνήθιστα σημεία) είτε επειδή του δημιουργούν δυσάρεστα συναισθήματα μπορεί να διαταράξουν τη σχέση μεταξύ του ιδιοκτήτη και του κατοικιδίου.
Αρχικά θα πρέπει να αποκλειστούν κάποιες συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις. Η λεπτομερής λήψη ιστορικού καθώς και η προσεκτική κλινική εξέταση από τον κτηνίατρο έχουν μεγάλη σημασία. Για παράδειγμα όταν ένας σκύλος «δεν έχει ενέργεια» και «είναι θλιμμένος» σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη του, θα πρέπει σίγουρα να εξεταστεί για λοιμώδη νοσήματα όπως είναι η ερλιχίωση και η λεισμανίωση τα οποία είναι συχνότατα στην Ελλάδα. Μειωμένη δραστηριότητα και «καταθλιπτική» συμπεριφορά μπορεί να προκαλέσουν και ορμονοπάθειες όπως ο υποθυροειδισμός και ο σακχαρώδης διαβήτης. Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε ότι η παχυσαρκία είναι μια παθολογική κατάσταση, που εκτός των άλλων καθιστά τον σκύλο λιγότερο δραστήριο. Η διατροφή άλλωστε, όσον αφορά την ποσότητα αλλά κυρίως την ποιότητά της επιδρά καθοριστικά στην υγεία αλλά και στην ευεξία του σκύλου όπως συμβαίνει και με τον άνθρωπο.
Άλλες φορές, ο ιδιοκτήτης παραπονιέται επειδή ο σκύλος του δεν υπακούει στις εντολές του και «είναι στον κόσμο του». Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να ελεγχθεί σίγουρα η ακοή του η οποία μπορεί να διαταραχθεί από φλεγμονές (π.χ. ωτίτιδες) ή άλλες καταστάσεις όπως είναι η εκφύλιση του οργάνου της ακοής συνήθως σε μεγάλες ηλικίες. Κάποια νευρολογικά νοσήματα όπως είναι η ιδιοπαθής επιληψία του σκύλου ή διαφόρων αιτιολογίων εγκεφαλίτιδες μπορεί να προκαλέσουν μεταβολές στον χαρακτήρα του σκύλου και να τον καταστήσουν πιο μοναχικό, λιγότερο επικοινωνιακό.
Πολύ συχνά οι ιδιοκτήτες σκύλων εκλαμβάνουν κάποιες αλλαγές στη συμπεριφορά του σκύλου τους ως απότομα και πρόωρα γηρατειά: «Γιατρέ, ο σκύλος μου γέρασε απότομα!». Πίσω από αυτή τη φράση μπορεί να «κρύβεται» κάποια καρδιοπάθεια (π.χ. ενδοκάρδωση σε μικρόσωμες φυλές σκύλων) ή κάποια ορμονοπάθεια (π.χ. υποθυρεοειδισμός). Πολλές από αυτές τις καταστάσεις αν διαγνωστούν εγκαίρως, με την κατάλληλη αγωγή μπορούν να αντιμετωπιστούν και ο σκύλος συμπεριφέρεται ξανά σύμφωνα με την πραγματική του ηλικία!
Η άρνηση του σκύλου για τον ημερήσιο περίπατο είναι κάτι που συχνά προκαλεί εντύπωση στον ιδιοκτήτη του. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ορθοπεδικά και νευρολογικά προβλήματα που προκαλούν πόνο ο οποίος κάποιες φορές δεν εκδηλώνεται με σαφή συμπτώματα. Δηλαδή, ο σκύλος δεν κουτσαίνει ή δεν κρατάει ψηλά κάποιο άκρο του, απλώς αρνείται να ακολουθήσει στη βόλτα όσο κι αν αυτό τον χαροποιεί. Παραδείγματα τέτοιων προβλημάτων είναι οι κήλες των μεσοσπονδυλιων δίσκων της σπονδυλικής στήλης και η δυσπλασία του ισχύου.
Η αιφνίδια εκδήλωση επιθετικής ή φοβικής συμπεριφοράς του σκύλου είναι ένα σημαντικό πρόβλημα επειδή επηρεάζει την κοινωνική ζωή του ίδιου του ζώου αλλά και των γύρω του. Οι διαταραχές στην όραση και την ακοή μπορεί να οδηγήσουν σε τέτοιες συμπεριφορές καθώς ο σκύλος δεν έχει πλήρη αντίληψη των ερεθισμάτων από το περιβάλλον του και αυτό τον καθιστά ανασφαλή και κατ’ επέκταση φοβικό ή/και επιθετικό. Επίσης τραυματικές εμπειρίες όπως είναι οι ακραία δυνατοί ήχοι, τα ατυχήματα, η κακοποίηση, οι συμπλοκές με άλλα ζώα μπορεί να οδηγήσουν σε τέτοιες συμπεριφορές. Σε αυτές τις περιπτώσεις έχει μεγάλη σημασία η λήψη λεπτομερούς ιστορικού κατά την εξέταση από τον κτηνίατρο.
Όταν ένας σκύλος ξαφνικά «λερώνει» στο σπίτι, σε ασυνήθιστα σημεία και όχι την καθιερωμένη ώρα θα πρέπει να γίνει έλεγχος του ουροποιητικού ή του πεπτικού συστήματος. Οι ουρολοιμώξεις και οι ουρολιθιάσεις μπορεί να προκαλέσουν εκτός των άλλων, συχνουρία οπότε ο σκύλος δεν μπορεί να περιμένει την ώρα της βόλτας ενώ ορμονοπάθειες όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, μπορεί να προκαλέσουν πολυουρία. Άλλωστε στο σκύλο υπάρχει και η ορμονικής αιτιολογίας ακράτεια ούρου κυρίως σε στειρωμένα θηλυκά ζώα. Σε περιπτώσεις γαστρεντερίτιδας ή ακόμη και δυσκοιλιότητας ο σκύλος μπορεί να «λερώσει» στο σπίτι, ακόμη κι αν η σύσταση των κοπράνων είναι φυσιολογική.
Οι αλλαγές στη συμπεριφορά του σκύλου μπορεί πολλές φορές να είναι ανεπαίσθητες, φαινομενικά ασήμαντες και να γίνονται αντιληπτές μόνο από τους πολύ κοντινούς του ανθρώπους που τον συντροφεύουν καθημερινά. Μπορεί όμως ταυτοχρόνως να αποτελούν την αρχή μιας απλής έως μιας πολύ σοβαρής παθολογικής κατάστασης. Συνεπώς πάντα ο ιδιοκτήτης πρέπει να εμπιστεύεται τη διαίσθηση του και να διερευνά τα αίτια των αλλαγών αυτών σε συνεργασία με τον κτηνίατρο, όταν αυτό απαιτείται.
Η Μυρτώ Περράκη είναι Κτηνίατρος, www.animedica.gr
